Pejoratywne określenia Kościoła katolickiego jako środek budowania negatywnego obrazu katolicyzmu (na przykładzie antykatolickich komentarzy internetowych publikowanych przez protestantów)

Abstrakt

Celem artykułu jest wskazanie pól tematycznych, w obrębie których kształtowane są negatywnie nacechowane etykiety służące do nominacji Kościoła katolickiego przez protestantów (rzadziej osoby, które z jakichś względów nie sprzyjają instytucji Kościoła). Na ich podstawie zaś – próba rekonstrukcji obrazu Kościoła katolickiego widzianego oczami pewnej części chrześcijan reformowanych. Aby stworzyć bazę materiałową, wykorzystano wpisy pod 13 filmami opublikowanymi w serwisie YouTube (przeglądowi poddano 13 199 komentarzy, spośród których na potrzeby niniejszej analizy wyzyskano 58 wypowiedzi). Krótkie, najczęściej jedno-, rzadziej kilkuwypowiedzeniowe teksty stanowią formę komentarza do rozbieżności między katolikami a protestantami. Osoby, które poruszają w internecie problem różnic wyznaniowych – nazywając Kościół promujący nieuznawaną przez nich doktrynę – bardzo często dokonują wartościowania. Pokazana nominacja przedstawia katolicyzm jako system religijny funkcjonujący podobnie jak typowo świeckie instytucje, przyciągający ludzi o niskich predyspozycjach intelektualnych, pozbawionych krytycznego myślenia, słabych moralnie. Teologiczny fałsz głoszony przez duchowieństwo wynikać ma przede wszystkim z odrzucenia autorytetu Biblii jako jedynego wiarygodnego źródła wiedzy o Bogu. Z wielu sformułowań stosowanych przez protestantów wyciągnąć można wniosek, że religia katolicka powstała z inspiracji złych mocy po to, by zniekształcić właściwy obraz Boga i koncepcji usprawiedliwienia. Katolicyzm przedstawia się jako formę niewoli i opresji. Wiele badanych komentarzy pełnych jest przejawów agresji językowej, a ich styl przypomina retorykę najbardziej zajadłych polemik antykatolickich z początków reformacji. Na podstawie zebranych wpisów można wysnuć wniosek, że obraz dialogu międzywyznaniowego opartego na próbie zrozumienia drugiej strony i podejściu koncyliacyjnym – często promowany w dyskursie medialnym i oficjalnych dokumentach wydawanych przez Kościoły chrześcijańskie – nie zawsze znajduje przełożenie na rzeczywiste przekonania osób wierzących deklarujących przynależność do wybranej konfesji.