Data Log
Prawa językowe i dyskryminacja językowa w prawie Unii Europejskiej
Kontakt: Cezary Henryk Węgliński
SOCJOLINGWISTYKA,
Tom 33 (2019): Socjolingwistyka
Abstrakt
Tematem artykułu jest analiza podstawowych założeń polityki językowej Unii Europejskiej i prawodawstwa unijnego oraz orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE pod kątem praw językowych obywateli Wspólnoty oraz przeciwdziałania dyskryminacji językowej. Problem ten jest wciąż w niewielkim stopniu rozpoznany w nauce. Tekst skupia się w szczególności na prawach językowych przysługujących jednostkom w ich stosunkach z instytucjami unijnymi na przykładzie postępowań rekrutacyjnych i konkursowych. We wstępie wzięty został pod uwagę także kontekst socjolingwistyczny praw językowych, związany w szczególności z ruchem Language Human Rights, a także teoretycznymi podstawami polityki językowej oraz jej znaczeniem w kontekście praw podstawowych.
Słowa kluczowe
- Agencja Praw Podstawowych UE (APP) 2011: Podręcznik europejskiego prawa o niedyskryminacji, Luksemburg.
- Bednárová-Gibová K. 2016: Towards an Understanding of EU Translation, Preszów: University of Prešov, 21.
- Blanchet Ph. 2016: Discriminations; combattre la glottophobie, Paris: Editions Textuel, 192.
- Calvet L.-J. 2002: Le marché aux langues, Paris: Plon.
- Ciostek A. 2015: Wielojęzyczność w Unii Europejskiej, Języki Obce w Szkole 2, 109–114.
- Coulmas F. 1991: European Integration and the idea of national language, [in:] Coulmas F. (ed.), A language policy for the European Community, Berlin–New York: Walter de Gruyter, 4.
- Hanf D., Muir E. 2010: Droit de l’Union europénne et multilinguisme. Le cas de l’établissement du marché
- intérieur, [w:] Langues et construction européenne, Bruksela: Cahiers du Collège d’Europe, 10, 27–42.
- Hilpold P. 2008: Union citizenship and language rights, [in:] Arzoz X. (ed.), Respecting Linguistic Diversity
- in the European Unions, Amsterdam–Philadelphia: John Benjamins Publishing Company, 109–115.
- Kellner D. 2014: Habermas, the Public Sphere, and Democracy: A Critical Intervention, [in:] Boros D.,
- Glass J. (eds.), Re-Imagining Public Space, New York: Palgrave Macmillan US, 19–43.
- Lacey J. 2017: Centripetal Democracy. Democratic Legitimacy and Political Identity in Belgium, Switzerland and the European Union, Oxford: Oxford University Press, 165–174.
- Łuczak J. 2010: Polityka językowa Unii Europejskiej, Warszawa: Aspra, 35–105.
- Mancini S., Witte B. de 2008: Language Rights as Cultural Rigths — a European perspective, [in:] Francioni F., Scheinin M. (eds.), Cultural human rights, Leiden: Martinus Nijhoff Publishers, 247–248.
- May S. 2010: Uncommon languages. The challenges and possibilities of minority language rights, [in:] Josepch J.E. (ed.), Language and politics, t. 1, 37–43.
- O’Regan F. 2010: The linguistic Regime and Practise of the Institutions of the European Union, [in:] Langues et construction européenne, Bruksela: Cahiers du Collège d’Europe, 10, 115–136.
- Phillipson R., Rannut M., Skutnabb-Kangas T. 1994: Linguistic human rights: overcoming linguistic discrimination, New York: Mouton de Gruyter, 1–24.
- Skutnabb-Kangas T. 2012: Linguistic Rights as Human Rights, [in:] Tiersma P., Solan M. (eds.), The Oxford Handbook of Language and Law, New York: Oxford University Press, 240–241.
- Stoel M. van der 1999: Report on the Linguistic Rights of Persons Belonging to National Minorities in the OSC Area, Haga, 8–9.
- Thiesse A.-M. 2010: Le monolinguisme. Fondement moderne de l’espace public national et entrave à l’espace public européen?, [in:] Hanf D., Malacek K., Muir E. (eds.), Langues et construction européenne,
- Bruxelles: Cahiers du Collège d’Europe, 237–242.
- Trudgill P. 1995: Sociolinguistics: An Introduction to Language and Society, 3rd edition, Harmondsworth: Penguin Books.
- Varennes F. de 2001: Language Rights as an Integral Part of Human Rights, International Journal on Multicultural Societies 3, 16.
- Zawidzka-Łojek A. 2013: Zasady prawa materialnego Unii Europejskiej, [w:] Prawo materialne Unii Europejskiej, Warszawa: Instytut Wydawniczy EuroPrawo, 2–4.
Referencje
Agencja Praw Podstawowych UE (APP) 2011: Podręcznik europejskiego prawa o niedyskryminacji, Luksemburg.
Bednárová-Gibová K. 2016: Towards an Understanding of EU Translation, Preszów: University of Prešov, 21.
Blanchet Ph. 2016: Discriminations; combattre la glottophobie, Paris: Editions Textuel, 192.
Calvet L.-J. 2002: Le marché aux langues, Paris: Plon.
Ciostek A. 2015: Wielojęzyczność w Unii Europejskiej, Języki Obce w Szkole 2, 109–114.
Coulmas F. 1991: European Integration and the idea of national language, [in:] Coulmas F. (ed.), A language policy for the European Community, Berlin–New York: Walter de Gruyter, 4.
Hanf D., Muir E. 2010: Droit de l’Union europénne et multilinguisme. Le cas de l’établissement du marché
intérieur, [w:] Langues et construction européenne, Bruksela: Cahiers du Collège d’Europe, 10, 27–42.
Hilpold P. 2008: Union citizenship and language rights, [in:] Arzoz X. (ed.), Respecting Linguistic Diversity
in the European Unions, Amsterdam–Philadelphia: John Benjamins Publishing Company, 109–115.
Kellner D. 2014: Habermas, the Public Sphere, and Democracy: A Critical Intervention, [in:] Boros D.,
Glass J. (eds.), Re-Imagining Public Space, New York: Palgrave Macmillan US, 19–43.
Lacey J. 2017: Centripetal Democracy. Democratic Legitimacy and Political Identity in Belgium, Switzerland and the European Union, Oxford: Oxford University Press, 165–174.
Łuczak J. 2010: Polityka językowa Unii Europejskiej, Warszawa: Aspra, 35–105.
Mancini S., Witte B. de 2008: Language Rights as Cultural Rigths — a European perspective, [in:] Francioni F., Scheinin M. (eds.), Cultural human rights, Leiden: Martinus Nijhoff Publishers, 247–248.
May S. 2010: Uncommon languages. The challenges and possibilities of minority language rights, [in:] Josepch J.E. (ed.), Language and politics, t. 1, 37–43.
O’Regan F. 2010: The linguistic Regime and Practise of the Institutions of the European Union, [in:] Langues et construction européenne, Bruksela: Cahiers du Collège d’Europe, 10, 115–136.
Phillipson R., Rannut M., Skutnabb-Kangas T. 1994: Linguistic human rights: overcoming linguistic discrimination, New York: Mouton de Gruyter, 1–24.
Skutnabb-Kangas T. 2012: Linguistic Rights as Human Rights, [in:] Tiersma P., Solan M. (eds.), The Oxford Handbook of Language and Law, New York: Oxford University Press, 240–241.
Stoel M. van der 1999: Report on the Linguistic Rights of Persons Belonging to National Minorities in the OSC Area, Haga, 8–9.
Thiesse A.-M. 2010: Le monolinguisme. Fondement moderne de l’espace public national et entrave à l’espace public européen?, [in:] Hanf D., Malacek K., Muir E. (eds.), Langues et construction européenne,
Bruxelles: Cahiers du Collège d’Europe, 237–242.
Trudgill P. 1995: Sociolinguistics: An Introduction to Language and Society, 3rd edition, Harmondsworth: Penguin Books.
Varennes F. de 2001: Language Rights as an Integral Part of Human Rights, International Journal on Multicultural Societies 3, 16.
Zawidzka-Łojek A. 2013: Zasady prawa materialnego Unii Europejskiej, [w:] Prawo materialne Unii Europejskiej, Warszawa: Instytut Wydawniczy EuroPrawo, 2–4.