Numer

Tom 30 (2016): Socjolingwistyka

Data Log

Przesłane
5.12.2019
Opublikowane
5.12.2019

Style radzenia sobie z bodźcami zagrażającymi a częstość użycia partykuł w wypowiedziach jako wskaźnik lęku w sytuacji społecznej ekspozycji

https://doi.org/10.17651/SOCJOLING.30.19
Monika Obrębska
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Poznań
https://orcid.org/0000-0003-0457-5402
Joanna Zinczuk-Zielazna
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Poznań
https://orcid.org/0000-0003-2521-0322

SOCJOLINGWISTYKA, Tom 30 (2016): Socjolingwistyka

Abstrakt

Weinberger i współpracownicy wyróżnili trzy podstawowe grupy osób różniących się pod względem stylu radzenia sobie z bodźcami zagrażającymi: niskolękowe, wysokolękowe i stosujące wyparcie. W badaniu własnym postanowiłyśmy przyjrzeć się wypowiedziom osób badanych, wyłonionych zgodnie z kryteriami Weinbergera, pod kątem częstości użycia partykuł, które uznawane są w literaturze za jeden z bardziej wiarygodnych leksykalnych wskaźników lęku. W badaniu przesiewowym wzięło udział 570 studentów, z których wyłoniono 90 osób zakwalifikowanych do jednej z trzech grup: osób wysokolękowych (N = 30), niskolękowych (N = 30) i wypierających (N = 30). Zadanie badawcze, którego celem było wzbudzenie lęku, polegało na wygłoszeniu kilkuminutowego przemówienia przed audytorium ekspertów i kamerą. Teksty zarejestrowanych wypowiedzi zostały przepisane i zanalizowane pod kątem częstości użycia partykuł, oznaczanych zgodnie ze Słownikiem gniazdowym partykuł polskich. Uzyskane wyniki generalnie potwierdziły zakładaną zależność: partykuły okazały się dobrym wskaźnikiem lękowego pobudzenia, różnicując istotnie osoby wysokolękowe, niskolękowe i stosujące wyparcie.

Słowa kluczowe

lęk partykuły style radzenia sobie z bodźcami zagrażającymi wyparcie anxiety particles styles of coping with threatening stimuli repression
Referencje
  1. Argaman O. 2010: Linguistic markers and emotional intensity, Journal of Psycholinguistic Research 39, 89–99.
  2. Asendorph J. A., Scherer K. R. 1983: The discrepant repressor: differentiation between low anxiety, high anxiety and repression of anxiety by autonomic-facial-verbal patterns of behavior, Journal of Personality and Social Psychology 45, 1334–1346.
  3. Baumeister R. F., Cairns K. J. 1992: Repression and self-presentation: When audiences interfere with self-deceptive strategies, Journal of Personality and Social Psychology 62, 3, 651–662.
  4. Bąk P. 1993: Gramatyka języka polskiego, Warszawa: Wydawnictwo Wiedza Powszechna.
  5. Bucci W., Freedman N. 1981: The language of depression, Bulletin of the Menninger Clinic 45, 334–358.
  6. Crowne D. P., Marlowe D. 1960: A new scale of social desirability independent of psychopathology, Journal of Consulting Psychology 24, 4, 349–354.
  7. Crowne D. P., Marlowe D. 1964: The Approval Motive: Studies in evaluative dependence, New York: John Wiley.
  8. Derakshan N., Eysenck M. W. 1997: Interpretive biases for one’s own behavior and physiology in high-trait anxious individuals and repressors, Journal of Personality and Social Psychology 73, 816–825.
  9. Derakshan N., Eysenck M. W. 1999: Are repressors self-deceivers or other-deceivers, Cognition and Emotion 13, 1–17.
  10. Derakshan N., Eysenck M. W. 2001a: Manipulation of focus of attention and itseffectson anxiety in high-anxious individuals and repressors, Anxiety, Stress, & Coping 14, 173–191.
  11. Derakshan N., Eysenck M. W. 2001b: Effects of focus of attention on experienced anxiety in high-anxious, low-anxious, defensive high-anxious, and repressor individuals, Anxiety, Stress, & Coping 14, 285–300.
  12. Ekman P., Friesen W. V. 1978: Facial Action Coding System (FACS) : A technique for the measurement of facial actions, Palo Alto, CA: Consulting Psychologists Press.
  13. Ekman P., Friesen W. V., Hager J. C. 2002: Facial Action Coding System. The Manual on CD ROM, Salt Lake City UT: Research Nexus division of Network Information Research Corporation.
  14. Ertel S. 1986: Language, thought and culture: Toward a mergence of diverging problem fields, [w:] Kurcz I., Shugar G.W., Danks J.H. (red.), Knowledge and Language, Amsterdam: Elsevier Science Publishers, 139–163.
  15. Gawda B. 2007: Ekspresja pojęć afektywnych w narracjach osób z osobowością antyspołeczną, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
  16. Gawda B. 2010: Negacje w narracjach o miłości osób antyspołecznych, [w:] Straś-Romanowska M., Bartosz B., Żurko M. (red.), Psychologia małych i wielkich narracji, Wrocław: Wydawnictwo ENETEIA, 245–255.
  17. Grochowski M. 1986: Polskie partykuły. Składnia, semantyka, leksykografia, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź: Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk.
  18. Grochowski M., Kisiel A., Żabowska M. 2014: Słownik gniazdowy partykuł polskich, Kraków: Polska Akademia Umiejętności.
  19. Grzegorczykowa R., Laskowski R., Wróbel H. (red.) 1998: Gramatyka współczesnego języka polskiego. Morfologia, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
  20. Johnson J. J. 2010: Beyond a shadow of doubt: the psychological nature of dogmatism, The International Journal of Interdisciplinary Social Sciences 5, 3, 1833–1882.
  21. Kasl S. V., Mahl G. F. 1965: The relationship of disturbances and hesitations in spontaneous speech to anxiety, Journal of Personality and Social Psychology 1, 5, 425–433.
  22. Krejtz K., Krejtz I. 2007: Jednoczynnikowa analiza wariancji w schemacie międzygrupowym, [w:] Bedyń ska S., Brzezicka A. (red.), Statystyczny drogowskaz. Praktyczny poradnik analizy danych w naukach społecznych na przykładach z psychologii, Warszawa: Wydawnictwo Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej Academica, 208–230.
  23. Leathers D. G. 1997/2007: Komunikacja niewerbalna. Zasady i zastosowania, przekł. M. Trzcińska, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
  24. Maciuszek J. 2006: Negacja w języku i komunikacji. O przetwarzaniu negacji w kontekście opisu cech ludzi, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
  25. Maher B. 1980: Język a psychopatologia, [w:] Stanosz B. (red.), Język w świetle nauki, tłum. T. Hołowka, Warszawa: Spółdzielnia Wydawnicza Czytelnik, 211–222.
  26. Mahl G. F. 1956: Disturbances and silences in the patient’s speech in psychotherapy, Journal of Abnormal Psychology 53, 1, 1–15.
  27. Mahl G. F. 1987a: Everyday disturbances of speech, New York: Plenum Press.
  28. Mahl G. F. 1987b: Explorations in nonverbal and vocal behavior, Hillsdale: Lawrence Erlbaum Associates.
  29. Morreale S. P., Spitzberg B. H., Barge J. K. 2008: Komunikacja między ludźmi. Motywacja, wiedza i umiejętności, tłum. P. Izdebski, A. Jaworska, D. Kobylińska, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
  30. Myers L. B. 2010: The importance of the repressive coping style: findings from 30 years of research, Anxiety, Stress, & Coping 30 (1), 3–17.
  31. Natele M., Dahlberg C. C., Jaffe J. 1978: The relationship of defensive language behavior in patient monologues to the course of psychoanalysis, Journal of Clinical Psychology 34/2, 466–470.
  32. Newton T. L., Contrada R. J. 1992: Repressive coping and verbal — autonomic response dissociation: The influence of social context, Journal of Personality and Social Psychology 62, 159–167.
  33. Obrębska M. 2010: Wielkie narracje w schizofrenii, [w:] Straś-Romanowska M., Bartosz B., Żurko M. (red.), Psychologia małych i wielkich narracji, Wrocław: Wydawnictwo ENETEIA, 215–227.
  34. Obrębska M., Obrębski T. 2007: Lexical and Grammatical Analysis of Schizophrenic Patients’Language: a Preliminary Report, Psychology of Language and Communication 11, 1, 63–72.
  35. Obrębska M., Zinczuk-Zielazna J. 2016: Explainers as an indicator of anxiety in individuals different in their styles of coping with threatening stimuli, Psychology of Language and Communication (artykuł w trakcie recenzji).
  36. Ożog K. 1990: Leksykon metatekstowy współczesnej polszczyzny mówionej. Wybrane zagadnienia, Kraków: Wydawnictwo UJ.
  37. Paulhus D. L. 1984: Two-Component Models of Socially Desirable Responding, Journal of Personality and Social Psychology 46, 3, 598–609.
  38. Paulhus D. L. 1998: Interpersonal and intrapsychic adaptiveness of trait self-enhancement: A mixed blessing? Journal of Personality and Social Psychology 74, 1197–1208.
  39. Pennebaker J. W., Mehl M. R., Niederhoffer K. 2003: Psychological aspects of natural language use: Our words, our selves, Annual Review of Psychology 54, 547–577.
  40. Rappaport E. 1978: The effects of dogmatism and anxiety on changes in religious identification, The Journal of Social Psychology 104, 141–142.
  41. Rappaport E. 1979: Effects of dogmatism on state anxiety during the analysis and synthesis of new beliefs, Journal of Personality Assessment 43, 3, 284–288.
  42. Redfering D. L. 1979: Relationship between attitudes toward feminism and levels of dogmatism, achievement and anxiety, The Journal of Psychology 101, 297–304.
  43. Rokeach M. 1960: The Open and Closed Mind. Investigation into Nature of Belief Systems and Personality Systems, New York: Basic Books.
  44. Siuta J. 1989: Zmienna aprobaty społecznej w badaniach nad zjawiskami hipnotycznymi, Zeszyty Naukowe UJ 5, 131–141.
  45. Szepietowska E. M., Gawda B. 2011: Ścieżkami fluencji werbalnej, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
  46. Tromp S., Koss M., Figueredo A. J., Tharan M. 1995: Are rape memories different? A comparison of rape, other unpleasant and pleasant memories among employed women, Journal of Traumatic Stress 8, 4, 607–627.
  47. Urbańczyk S. (red.) 1994: Encyklopedia języka polskiego, Wrocław–Warszawa–Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
  48. Weinberger D. A., Davidson M. N. 1994: Styles of Inhibiting Emotional Expression: Distinguishing Repressive Coping from Impression Management, Journal of Personality 62 (4), 587–613.
  49. Weinberger D. A., Schwartz G. E., Davidson R. J. 1979: Low-anxious, high-anxious, and repressive coping styles. Psychometric patterns and behavioral and physiological responses to stress, Journal of Abnormal Psychology 88, 369–380.
  50. Weintraub W. 1989: Verbal behavior in every-day life, New York: Springer.
  51. Weintraub W., Aronson H. 1974: The application of verbal behavior analysis to the study of psychological defense mechanisms, Archives of General Psychiatry 30, 297–300.
  52. Wierzbicka A. 1971: Metatekst w tekście, [w:] Mayenowa M. R. (red.), O spójności tekstu, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk: Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 105–121.
  53. Wrześniewski K., Sosnowski T., Matusik D. 2002: Inwentarz Stanu i Cechy Lęku STAI. Polska adaptacja STAI. Podręcznik, Warszawa: Pracownia Testow Psychologicznych PTP.
  54. Zinczuk J. 2008: Koherencja komponentow reakcji emocjonalnej a style radzenia sobie z bodźcami zagrażającymi — raport z badań, Psychologia — Etologia — Genetyka 17, 59–88.
  55. Zinczuk J., Draheim S. E. 2009: Represywny styl radzenia sobie z bodźcami zagrażającymi a samooszukiwanie, Czasopismo Psychologiczne 15 (1), 23–41.
  56. Zinczuk-Zielazna J., Obrębska M. 2016: Styles of coping with threatening stimuli and level of dogmatism in texts as an indicator of anxiety in situations of social exposure, Polish Psychological Bulletin 47 (4), 402–411.
  57. Zimbardo P. G., Mahl G. F., Barnard J. W. 1963: The measurement of speech disturbance in anxious children. Journal of Speech & Hearing Disorders 28, 4, 362–370.
Read More
Biografie autora nie są dostępne.
Pobierz PDF
PDF
Statystyki
Przeczytano : 237 Pobrano: 158

Downloads

Download data is not yet available.