Zakłócenia w komunikacji międzyludzkiej wywołane negatywną oceną poprawności wypowiedzi
SOCJOLINGWISTYKA,
Tom 29 (2015): Socjolingwistyka
Abstrakt
Pośród czynników zakłócających codzienne porozumiewanie się można wskazać te związane z oceną stopnia poprawności posługiwania się polszczyzną przez uczestników aktu komunikacji. Polegają one na wskazaniu dostrzeżonego błędu w wypowiedzi (np. podczas rozmowy lub w trakcie wpisywania komentarzy na forum internetowym). Niezależnie od stopnia kompetencji językowej uczestnicy aktu skupiają niejednokrotnie uwagę na aspekcie metajęzykowym wypowiedzi. Wiąże się on z przekonaniem, że komunikat powinien być nie tylko zrozumiały, ale także poprawny pod względem językowym. Przedmiotem zainteresowania w artykule będą zatem te sytuacje, w których dostrzeżenie przez któregoś z uczestników aktu komunikacji błędu językowego w wypowiedzi powoduje zmianę treści z aktualnej na nową, związaną z zauważoną usterką. Takie uwagi i komentarze mogą skutkować zakłóceniami różnego typu. W skrajnym wypadku dochodzi do całkowitego przerwania procesu komunikowania się.
Słowa kluczowe
- Babbie E. 2006: Badania społeczne w praktyce, red. A. Kloskowska-Dudzińska, tł. W. Betkiewicz, wyd. 1, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
- Grabias S. 1994: Język w zachowaniach społecznych, Lublin: Wydawnictwo Naukowe UMCS.
- Gruszczyński W. 2001: Czy normy językowe obowiązują w Internecie?, [w:] J. Bralczyk, K. Mosiołek-Kłosińska (red.), Zmiany w publicznych zwyczajach językowych, Warszawa: Rada Języka Polskiego przy Prezydium PAN, 183–190.
- Grzenia J. 2013: Komunikacja językowa w Internecie, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
- Frey L.R., Botan C.H., Kreps G.L. 2000: Investigating communication: An introduction to research methods, wyd. 2, Boston: Allyn & Bacon.
- Littlejohn S.W. 1999: Theories of human communication, wyd. 6, Belmont: Wadsworth.
- Marcjanik M. 2014: Grzeczność w komunikacji językowej, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
- Markowski A. 2006: Kultura języka polskiego. Teoria, Zagadnienia leksykalne, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
- Morreale S.P., Spitzberg B.H., Barge J.K. 2007: Komunikacja między ludźmi. Motywacja, wiedza, umiejętności, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
- Pachowicz M. 2012: W (nie)zgodzie z normą językową w portalach internetowych, Język Polski XCII, z. 1, 29–36.
- Pisarek W. 1991: Norma językowa, [w:] S. Urbańczyk (red.), Encyklopedia języka polskiego, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wydawnictwo.
- Zbróg P. 2005: Wojna o kształcenie językowe, Kielce: Wydawnictwo MAC Edukacja.
- Zbróg P. 2011: Norma językowa a skodyfikowana norma językowa — propozycja obiektywizacji opisu, Język Polski XCI, z. 2–3, 109–116.
Referencje
Babbie E. 2006: Badania społeczne w praktyce, red. A. Kloskowska-Dudzińska, tł. W. Betkiewicz, wyd. 1, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Grabias S. 1994: Język w zachowaniach społecznych, Lublin: Wydawnictwo Naukowe UMCS.
Gruszczyński W. 2001: Czy normy językowe obowiązują w Internecie?, [w:] J. Bralczyk, K. Mosiołek-Kłosińska (red.), Zmiany w publicznych zwyczajach językowych, Warszawa: Rada Języka Polskiego przy Prezydium PAN, 183–190.
Grzenia J. 2013: Komunikacja językowa w Internecie, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Frey L.R., Botan C.H., Kreps G.L. 2000: Investigating communication: An introduction to research methods, wyd. 2, Boston: Allyn & Bacon.
Littlejohn S.W. 1999: Theories of human communication, wyd. 6, Belmont: Wadsworth.
Marcjanik M. 2014: Grzeczność w komunikacji językowej, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Markowski A. 2006: Kultura języka polskiego. Teoria, Zagadnienia leksykalne, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Morreale S.P., Spitzberg B.H., Barge J.K. 2007: Komunikacja między ludźmi. Motywacja, wiedza, umiejętności, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Pachowicz M. 2012: W (nie)zgodzie z normą językową w portalach internetowych, Język Polski XCII, z. 1, 29–36.
Pisarek W. 1991: Norma językowa, [w:] S. Urbańczyk (red.), Encyklopedia języka polskiego, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wydawnictwo.
Zbróg P. 2005: Wojna o kształcenie językowe, Kielce: Wydawnictwo MAC Edukacja.
Zbróg P. 2011: Norma językowa a skodyfikowana norma językowa — propozycja obiektywizacji opisu, Język Polski XCI, z. 2–3, 109–116.