Elementy formalne i nieformalne w rozmowach urzędowych
SOCJOLINGWISTYKA,
Tom 29 (2015): Socjolingwistyka
Abstrakt
Rozmowa urzędowa jako rodzaj interakcji o charakterze instytucjonalnym nie była dotąd przedmiotem pogłębionych analiz językoznawczych. Artykuł jest próbą opisu rozmowy urzędowej z zastosowaniem analizy konwersacyjnej w celu wydobycia i interpretacji elementów formalnych i nieformalnych. Udział tych elementów w kształtowaniu omawianego typu rozmowy jest warunkowany z jednej strony oficjalnym charakterem kontaktu, z drugiej zaś — jej mówioną formą. Formalność i nieformalność są tu traktowane także jako czynniki kształtowania relacji między uczestnikami rozmowy, a także narzędzia kontroli dyskursu.
Słowa kluczowe
- Boniecka B. 2005: Rozmowa urzędowa czy rozmowa w urzędzie?, [w:] M. Krauz, S. Gajda (red.), Współczesne analizy dyskursu. Kognitywna analiza dyskursu a inne metody badawcze, Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 93–112.
- Drew P., Heritage J. 1992: Analyzing Talk at Work. An Introduction, [w:] P. Drew, J. Heritage (red.), Talk at Work. Interaction in Institutional Settings, Cambridge: Cambridge University Press, 3–65.
- Drew P., Sorjonen M.L. 1997: Institutional dialogue, [w:] T.A. van Dijk (red.), Discourse Studies. A Multidisciplinary Introduction, London: SAGE, 92–118.
- Dunaj B. 1994: Kategoria oficjalności, [w:] Z. Kurzowa, W. Śliwiński (red.), Współczesna polszczyzna mówiona w odmianie opracowanej (oficjalnej), Kraków: Universitas, 23–31.
- Kita M. 2001: Modułowa konstrukcja rozmowy, Poznańskie Spotkania Językoznawcze VI, 7–16.
- Levinson P. 2010: Pragmatyka, Warszawa: PWN.
- Nieckula F. 1992: Język mówiony i pisany, [w:] J. Anusiewicz, F. Nieckula (red.), Język a Kultura, t. 5: Potoczność w języku i kulturze, Wrocław: Wiedza o Kulturze, 87–95.
- Malinowska E. 2001. Wypowiedzi administracyjne. Struktura i pragmatyka, Opole: Uniwersytet Opolski.
- Rancew-Sikora D. 2007, Analiza konwersacyjna jako metoda badania rozmów codziennych, Warszawa: Wydawnictwo Trio.
- Rutkowski M. 2013: Projekt „Polska rozmowa urzędowa” jako przykład konwersacyjno-dyskursywne- go opisu polszczyzny mówionej, Polonica 33, 123–132.
- Warchala J. 2003: Kategoria potoczności w języku, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
- Wojtak M. 1993: Styl urzędowy, [w:] J. Bartmiński (red.), Współczesny język polski, Wrocław: Wiedza o Kulturze, 147–162.
- Żydek-Bednarczuk U. 2001: Komunikacja językowa w instytucji, [w:] G. Habrajska (red.), Język w komunikacji. Tom 1, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 195–204.
Referencje
Boniecka B. 2005: Rozmowa urzędowa czy rozmowa w urzędzie?, [w:] M. Krauz, S. Gajda (red.), Współczesne analizy dyskursu. Kognitywna analiza dyskursu a inne metody badawcze, Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 93–112.
Drew P., Heritage J. 1992: Analyzing Talk at Work. An Introduction, [w:] P. Drew, J. Heritage (red.), Talk at Work. Interaction in Institutional Settings, Cambridge: Cambridge University Press, 3–65.
Drew P., Sorjonen M.L. 1997: Institutional dialogue, [w:] T.A. van Dijk (red.), Discourse Studies. A Multidisciplinary Introduction, London: SAGE, 92–118.
Dunaj B. 1994: Kategoria oficjalności, [w:] Z. Kurzowa, W. Śliwiński (red.), Współczesna polszczyzna mówiona w odmianie opracowanej (oficjalnej), Kraków: Universitas, 23–31.
Kita M. 2001: Modułowa konstrukcja rozmowy, Poznańskie Spotkania Językoznawcze VI, 7–16.
Levinson P. 2010: Pragmatyka, Warszawa: PWN.
Nieckula F. 1992: Język mówiony i pisany, [w:] J. Anusiewicz, F. Nieckula (red.), Język a Kultura, t. 5: Potoczność w języku i kulturze, Wrocław: Wiedza o Kulturze, 87–95.
Malinowska E. 2001. Wypowiedzi administracyjne. Struktura i pragmatyka, Opole: Uniwersytet Opolski.
Rancew-Sikora D. 2007, Analiza konwersacyjna jako metoda badania rozmów codziennych, Warszawa: Wydawnictwo Trio.
Rutkowski M. 2013: Projekt „Polska rozmowa urzędowa” jako przykład konwersacyjno-dyskursywne- go opisu polszczyzny mówionej, Polonica 33, 123–132.
Warchala J. 2003: Kategoria potoczności w języku, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Wojtak M. 1993: Styl urzędowy, [w:] J. Bartmiński (red.), Współczesny język polski, Wrocław: Wiedza o Kulturze, 147–162.
Żydek-Bednarczuk U. 2001: Komunikacja językowa w instytucji, [w:] G. Habrajska (red.), Język w komunikacji. Tom 1, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 195–204.