Lingua receptiva w powieści Szczepana Twardocha "Drach"
SOCJOLINGWISTYKA,
Tom 29 (2015): Socjolingwistyka
Abstrakt
Celem artykułu jest analiza strategii dyskursywnych w wielojęzycznej komunikacji receptywnej, zastosowanych w powieści Drach Szczepana Twardocha, którą uważa się za napisaną w trzech językach. Książka zawiera obraz bogatego pejzażu lingwistycznego Śląska w XX wieku i występuje w niej wiele polsko-niemieckich, polsko-śląskich, polsko-rosyjskich dialogów. Teoretycznym zapleczem analizy jest koncepcja lingua receptiva, „stylu” komunikacji, który może być postrzegany jako skuteczny środek porozumienia między członkami różnych wspólnot językowych w sytuacji jednoczesnego używania własnych języków.
Słowa kluczowe
- Beerkens R. 2010: Receptive Multilingualism as a Language Mode in the Dutch-German Border Area, Münster: Waxman Publishing Co.
- Braunmüller K. 2008: On the Relevance of Receptive Multilingualism in a Globalised World: Theory, History and Evidence from Today’s Scandinavia, Hamburg: SBF.
- Braunmüller K. 2013: Communication based on receptive multilingualism: advantages and disadvan- tages, International Journal of Multilingualism 10 (2), 214–223.
- CBOS 2012: Polacy coraz więcej podróżują i znają języki obce, Wirtualna Polska 08.11.2012, [30.04.2015].
- Głowiński M. 1997: Narracje literackie i nieliterackie, Kraków: Universitas.
- Haugen E. 1962: Semicommunication: The language gap in Scandinavian, [w:] S. Lieberson (red.), 1967,
- Explorations in Sociolinguistics, Bloomington: Indiana University, 152–169.
- Loewe I. 2007: Gatunki paratekstowe w komunikacji medialnej, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
- Pisarek W. 2008: Polityka językowa w wybranych krajach europejskich, [w:] J. Warchala, D. Krzyżyk (red.),
- Polska polityka językowa w Unii Europejskiej, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 79–105. Rehbein J., Romaniuk O. 2014: How to check understanding across languages. An introduction into the Pragmatic Index of Language Distance (PILaD) usable to measure mutual understanding in receptive multilingualism, illustrated by conversations in Russian, Ukrainian and Polish, Applied Linguistics Review 5 (1), 131–171.
- Rehbein J., ten Thije J.D., Verschik A. 2012: Lingua Receptiva (LaRa) — Introductory remarks on the quintessence of Receptive Multilingualism, International Journal of Bilingualism 16 (3), 248–265.
- Sloboda M., Nábělková M. 2013: Receptive multilingualism in ‘monolingual’ media: managing the presence of Slovak on Czech websites, International Journal of Multilingualism 10 (2), 196–213,
- Sobolewska J., Śląsk jako ciało. Szczepan Twardoch opowiada o swojej najnowszej powieści „Drach”, Polityka, 25.11.2014, http://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kultura/1600119,1,szczepan-twardoch-opowiada-o-swojej-najnowszej-powiesci-drach.read [30.04.2015].
- Ten Thije J.D., Zeevaert L. 2007: Receptive Multilingualism: Linguistic Analyses, Language Policies, and Didactic Concepts, Amsterdam: John Benjamins Publishing Company.
- Twardoch S. 2014, Drach, Kraków: Wydawnictwo Literackie.
- Żyłko B. 1994: Michaił Bachtin. W kręgu filozofii języka i kultury, Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Referencje
Beerkens R. 2010: Receptive Multilingualism as a Language Mode in the Dutch-German Border Area, Münster: Waxman Publishing Co.
Braunmüller K. 2008: On the Relevance of Receptive Multilingualism in a Globalised World: Theory, History and Evidence from Today’s Scandinavia, Hamburg: SBF.
Braunmüller K. 2013: Communication based on receptive multilingualism: advantages and disadvan- tages, International Journal of Multilingualism 10 (2), 214–223.
CBOS 2012: Polacy coraz więcej podróżują i znają języki obce, Wirtualna Polska 08.11.2012, [30.04.2015].
Głowiński M. 1997: Narracje literackie i nieliterackie, Kraków: Universitas.
Haugen E. 1962: Semicommunication: The language gap in Scandinavian, [w:] S. Lieberson (red.), 1967,
Explorations in Sociolinguistics, Bloomington: Indiana University, 152–169.
Loewe I. 2007: Gatunki paratekstowe w komunikacji medialnej, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Pisarek W. 2008: Polityka językowa w wybranych krajach europejskich, [w:] J. Warchala, D. Krzyżyk (red.),
Polska polityka językowa w Unii Europejskiej, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 79–105. Rehbein J., Romaniuk O. 2014: How to check understanding across languages. An introduction into the Pragmatic Index of Language Distance (PILaD) usable to measure mutual understanding in receptive multilingualism, illustrated by conversations in Russian, Ukrainian and Polish, Applied Linguistics Review 5 (1), 131–171.
Rehbein J., ten Thije J.D., Verschik A. 2012: Lingua Receptiva (LaRa) — Introductory remarks on the quintessence of Receptive Multilingualism, International Journal of Bilingualism 16 (3), 248–265.
Sloboda M., Nábělková M. 2013: Receptive multilingualism in ‘monolingual’ media: managing the presence of Slovak on Czech websites, International Journal of Multilingualism 10 (2), 196–213,
Sobolewska J., Śląsk jako ciało. Szczepan Twardoch opowiada o swojej najnowszej powieści „Drach”, Polityka, 25.11.2014, http://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kultura/1600119,1,szczepan-twardoch-opowiada-o-swojej-najnowszej-powiesci-drach.read [30.04.2015].
Ten Thije J.D., Zeevaert L. 2007: Receptive Multilingualism: Linguistic Analyses, Language Policies, and Didactic Concepts, Amsterdam: John Benjamins Publishing Company.
Twardoch S. 2014, Drach, Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Żyłko B. 1994: Michaił Bachtin. W kręgu filozofii języka i kultury, Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.